Przeważająca część użytkowników TIK zupełnie nie zdaje sobie sprawy z zagrożeń, jakie na nich czyhają, jeśli nie zostają zachowane zasady bezpieczeństwa. Powinien znać je każdy, gdyż środowisko informacyjne otacza nas zewsząd i nie jest to tylko komputer w szkole czy w domu. Każdy użytkownik internetu, telefonu komórkowego, nawigacji satelitarnej, karty bankomatowej i wielu innych urządzeń zawierających układy elektroniczne, jest źródłem danych o sobie i może stać się celem dla kogoś, kto chce je przechwycić.
Niebezpieczne jest użytkowanie internetu bez szyfrowania SSL (sposób przesyłania danych, który pozwala na zachowanie poufności transmisji). Jeśli komunikacja odbywa się bez szyfrowania danych, są one potencjalnie dostępne dla innych użytkowników sieci, co oznacza, że mogą oni w niezauważalny dla nas sposób odczytać to, co my czytamy lub piszemy. Na drodze od naszego komputera do celu przesyłania informacji, jest wiele innych urządzeń: routery czy serwery sieci lokalnej i dostawców usług internetowych. Dane, które przesyłamy, mogą być z łatwością rozpoznane przez oprogramowanie analizujące ruch sieciowy. Jeśli połączymy się z internetem bez szyfrowania danych, każdy może mieć dostęp do naszych haseł, czytać maile, czaty, sms-y, przechwycić zdjęcia. Każda przeglądarka internetowa w momencie jej uruchomienia przesyła dane kompleksowe (w tym numer IP komputera), na podstawie których można zidentyfikować źródło przekazu. Można skutecznie zabezpieczyć się przed przejmowaniem danych, stosując szyfrowanie SSL oraz odpowiednio zmieniając ustawienia prywatności w przeglądarce internetowej, na portalach społecznościowych, poczcie, kontach osobistych i serwisach, których jesteś użytkownikiem. Nigdy nie pozwalaj na zapamiętywanie haseł do twoich kont i serwisów, ponieważ każdy, kto skorzysta z twojego komputera, będzie miał do nich dostęp i będzie mógł ich użyć bez twojej wiedzy.
Warto zapoznać się materiałami na ten temat. Oto lista stron www, na których znajdują się wartościowe materiały na temat bezpieczeństwa w sieci:
• http://dzieckowsieci.fdn.pl – Fundacja Dzieci Niczyje, program Dziecko w sieci
• http://www.sieciaki.pl – Fundacja Dzieci Niczyje, program Sieciaki
• http://cyfrowa-wyprawka.org –Fundacja Panoptykon, Cyfrowa Wyprawka
• http://www.nina.gov.pl/edukacja – materiały Narodowego Instytutu Audiowizualnego
• http://www.upc.pl/internet/bezpieczenstwo-w-sieci – materiały przygotowane przez firmę UPC
• http://www.microsoft.com/pl-pl/security/family-safety/childsafety-internet.aspx – materiały przygotowane przez firmę Microsoft
Autor: Małgorzata Ostrowska, Centrum Edukacji Obywatelskiej,
materiał powstał przy wsparciu finansowym Unii Europejskiej w ramach projektu „Wdrożenie podstawy programowej kształcenia ogólnego w przedszkolach i szkołach”.