2 kwietnia – Światowy Dzień Świadomości Autyzmu
Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) autyzm występuje u 1 na 100 dzieci, co oznacza, że w naszym kraju żyje nas, osób z autyzmem, 400 tysięcy. To jak jedno spore miasto. Ale tu liczby się nie kończą, bo z autyzmem żyjemy nie tylko my, ale także nasi rodzice, rodzeństwo, opiekunowie, co sprawia, że jest nas nawet 3 mln.
A Ty? Znasz taką osobę, rodzinę? Może masz taką koleżankę lub kolegę?
Czym jest Autyzm?
Autyzm to odmienny od typowego sposób rozwoju człowieka, objawiający się różnicami w sposobie komunikacji, nawiązywania relacji, wyrażania emocji, uczenia się oraz różnorodnym schematem zachowań. Każda osoba jest indywidualnością, nie ma dwóch takich samych osób z autyzmem.
Autyzm towarzyszy osobie przez całe życie, jednak dzięki odpowiedniej opiece i właściwie dobranej terapii można w znaczącym stopniu poprawić jej funkcjonowanie. Im wcześniejsza diagnoza i idąca za nią indywidualna terapia, tym większa szansa na poprawienie jakości życia osób z autyzmem i ich rodzin.
Poznaj symptomy.
Autyzm daje zmysłom błędne wskazówki, dlatego osoby ze spektrum inaczej odbierają światło, obrazy i dźwięki, odmiennie odczuwają dotyk, zapach, smak czy ból. Czasem kropla deszczu potrafi wywołać panikę, a podmuch wiatru sprawia… fizyczny ból.
Często funkcjonują jakby we własnym świecie, „za niewidzialną szybą” – żyją wśród rówieśników, ale tak naprawdę obok nich. Nie włączają się do rozmowy ani zabawy, nie nawiązują kontaktu wzrokowego. Szybko się zniechęcają, nie poddając się regułom gry, chcą zrobić coś po swojemu, a gdy tego nie mogą – wpadają w niekontrolowaną złość lub agresję. Dlaczego? Ponieważ nie rozumieją reguł życia społecznego w sposób naturalny, a muszą się ich nauczyć. Co więcej – mają trudności z odczytywaniem emocji, rozumieniem ich przyczyn oraz intencji czyichś działań.
Mają trudności z komunikacją. Zdarza się, że nie mówią i porozumiewają się za pomocą form alternatywnych – piktogramów, aplikacji itp. Ich mowa bywa monotonna, nadmiernie przyspieszona lub spowolniona bez intonacji oznaczającej pytanie lub koniec zdania.
Nie rozumieją skrótów myślowych, wyrazów o podwójnym znaczeniu, nie śmieszą ich dowcipy, trudno im interpretować przysłowia czy skrótowe polecenia. Mogą też posługiwać się językiem literackim. Używają wtedy „kwiecistego języka” nawet w zwykłej rozmowie z kolegami.
Są nadwrażliwi na zmiany w otoczeniu – przewidywalność daje poczucie bezpieczeństwa. Musi zatem istnieć dokładny, niezmieniony plan dnia i idealnie, gdyby otoczenie także było niezmienne. Wszystko bowiem, co nowe budzi lęk i niepewność, wyprowadza z równowagi i zaburza koncentrację. W umyśle dziecka z autyzmem nie ma ogólnych, abstrakcyjnych pojęć. Autyzm to ocean możliwości. Co oznacza, że każda osoba z autyzmem jest indywidualnością i nie ma dwóch takich samych osób ze spektrum.
Oto propozycje ciekawych książek:
„Błysk” – Kristine Brarnett
„Wg innego klucza” – John Donvan, Caren Zucker”
„(Sekretna) księga asperdzieciaka. Poradnik dla dzieci i młodzieży z zespołem Aspergera” -Jennifer Cook O’Toole
„Koci świat, czyli świat osób ze spektrum autyzmu” – Katja Schroedinger
„Mózg autystyczny” – Temple Grandin
,,Inny niż wszyscy” – Pija Lindenbaum, Per Nilsson
„Neuroplemiona” – Steve Silberman
Filmów i sriali:
„Odmieniec”
„Dziewczyna z szafy”
„Adam”
„Fly Away” .
„Mózg autystyczny” – Temple Grandin
„Autyzm i miłość”
„Rain Man”
„Ja widzę to tak”
oraz seriale:
„Atypowy”,
„Słowo na A”
Źródło: jim.org
Opracowanie: Samorząd Szkolny, Zespół Pedagogów Specjalnych.